Latające samochody, koegzystencja ludzi i robotów, krajobraz pełen szklanych wieżowców? Widok niczym z filmu sci-fi czy może zupełnie inaczej? Jak wyobrażacie sobie miasta przyszłości?
Czy zastanawialiście się kiedyś jak będzie wyglądał świat w przyszłości? W dzisiejszym poście parę słów o tym jakie ciekawe rozwiązania dzisiejszych problemów środowiskowych mogą pojawią się w całkiem niedalekiej przyszłości.
Dlaczego miasta będą stawiały na gospodarkę o obiegu zamkniętym?
Rosnąca urbanizacja na świecie jest faktem. Pomiędzy rokiem 1900 a 2015 odsetek ludzi mieszkających w mieście wzrósł od 14% do 54%, a prognozy wskazują na wzrost do nawet 66% do roku 2050.
Połączone efekty urbanizacji, industrializacji i globalizacji wpływają na rozwój miast na całym świecie. Tam, gdzie industrializacja napędza wzrost gospodarczy, jak magnes przyciągani są przedsiębiorcy i konsumenci. Przy przyspieszonym wykorzystaniu surowców, wzroście urbanizacji i poziomu zamożności, popyt na budownictwo, żywność i dobra konsumpcyjne wciąż rosną. Jak łatwo się domyśleć wzrost urbanizacji i konsumpcji, a w konsekwencji zwiększenie wykorzystania zasobów kładzie ogromny nacisk na środowisko naturalne. Jak podaje raport Circular Economies in Cities z 2018 roku, wydobycie zasobów wzrosło 12-krotnie pomiędzy 1900 i 2015 r.
International Resource Panel (tłum. wł. Międzynarodowy Panel ds. Zasobów) na podstawie bieżącego poziomu zużycia materiałów szacuje, że wykorzystanie zasobów wzrośnie z 40 miliardów ton w 2010 roku do około 90 miliardów ton w 2050 roku. Oczywiście taki stan wpływa nie tylko na zmniejszanie się nieodnawialnych zasobów naszej planety, ale również na generowanie ogromnych ilości odpadów, które jeszcze pogłębiają negatywny wpływ na środowisko.
W 2012 r. miasta wygenerowały 1,3 miliarda ton stałych odpadów. Do 2025 r. wielkość ta ma wzrosnąć do 2,2 miliarda ton rocznie.
Zasoby – produkcja – konsumpcja – odpady tak w wielkim skrócie można przedstawić model gospodarki linearnej (liniowej), która do tej pory dominowała na świecie. Dążąc do minimalizacji wykorzystania zasobów, zmniejszenia liczby produkowanych odpadów i zostawienia potomnym środowiska nie gorszego niż to w którym żyjemy model gospodarki linearnej nie sprawdza się. Jak nie gospodarka liniowa to jaka? – Okrągła 🙂
Gospodarka cyrkularna (circular economy) zwana również gospodarką o obiegu zamkniętym (GOZ) ma być więc przeciwieństwem gospodarki liniowej i dążyć do „zamknięcia pętli” w celu osiągnięcia modelu zrównoważonego rozwoju. Innymi słowy chodzi o to żeby żyć w świecie gdzie nic się nie marnuje, projektować produkty w taki sposób żeby służyły jak najdłużej, a po zakończeniu swej funkcji mogły wykorzystane w inny sposób, w odpadach widzieć surowce i oszczędzać obecne zasoby. Więcej o modelu gospodarki o obiegu zamkniętym pisałam tutaj: Circular Economy – gospodarką przyszłości , a także tutaj Polskie gminy z circular economy
GOZ w mieście
Jak będą więc wyglądały idealne miasta gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ)?
Skoro ideą tej gospodarki jest właściwe wykorzystanie zasobów niewątpliwie miasta takie muszą zwrócić uwagę na takie istotne kwestie jak budownictwo (rozbudowa miast i możliwości użycia już wcześniej wykorzystywanych materiałów budowlanych), zużycie wody (wyzwaniem miast GOZ jest więc zebranie i ponowne wykorzystanie wody np. deszczówki), oszczędne korzystanie z energii elektrycznej, a także właściwe postępowanie z odpadami (dążenie do ograniczenia produkcji odpadów i traktowanie ich jako surowców).
Wiemy już jakie mamy główne wyzwania. Jak będziemy je rozwiązywać w miastach przyszłości? Miasta przyszłości to miasta rozwijające się, nic więc dziwnego, że fundamentalną rolę w przyszłości będą odgrywać technologie cyfrowe. Zresztą już teraz wystarczy rozejrzeć się dookoła – wszędzie można dostrzec ludzi wpatrzonych w ekrany swoich smartphonów. Nasze miasta też będą w przyszłości bardziej „smart” 🙂
Technologie cyfrowe fundamentalne
Miasta GOZ z założenia są miastami „samoregenerującymi się”. Miasta te dążą do eliminacji odpadów i maksymalnego wykorzystania raz użytych zasobów, co ułatwić mają przede wszystkim nowe technologie, głównie cyfrowe. Cyrkularne miasta są otwarte na rozwój i ciągłe polepszanie życia swoich mieszkańców. Jak wynika z raportu przygotowanego przez Ellen Macarthur Foundation i Google „Cities in the Circular Economy: The role of digital technology” wiele takich cyfrowych rozwiązań już zaczyna być wdrażanych na szerszą skalę bądź też testowanych. (Zachęcam do przeczytania raportu – naprawdę ciekawy 🙂 Link podaje na dole posta).
Wśród aplikacji wymienianych przez twórców raportu moją uwagę przykuły oczywiście aplikacje „śmieciowe” 🙂
LeanPath – aplikacja, która generuje dane dotyczące odpadów spożywczych. O problemach z odpadami spożywczymi pisałam tutaj: Kilka słów o odpadach spożywczych, czyli tzw. frakcji „bio” .
Specjalne zaprojektowane wagi (połączone z aplikacją) ważą zmarnowaną żywność w kuchniach 129 kawiarni Google na całym świecie. Dane te pomagają zespołowi ds. Żywności Google oceniać marnotrawienie jedzenia i ułatwiają zamawianie odpowiedniej ilości i rodzaju żywności, co powoduje zmniejszenie jej wyrzucania.
Solarne kosze na śmieci – działają już w kilku miejscach (np. w Seulu, Filadelfii). Kosze takie posiadają czujniki (ładowane z energii słonecznej), przekazujące informację o poziomie napełnienia do systemu. Korzystanie z takiego systemu nie tylko wpływa na walory estetyczne (wiadomo kiedy opróżnić zapełniony pojemnik), ale również ogranicza emisje i koszty związane z przyjazdem śmieciarki (idealnie dostosowane odbiory do zapełnienia pojemników). Dodatkowo kosze zgniatają wrzucane śmieci (co szczególnie sprawdza się w koszach ulicznych, gdzie ląduje głównie papier i lekkie tworzywa sztuczne), co zmniejsza przepełnienie koszy i ogranicza przyjazdy śmieciarki.
Wśród innych ciekawych smart rozwiązań szytych na miarę miast GOZ można też wymienić:
Portico – to internetowa aplikacja internetowa opracowana we współpracy z Healthy Building Network (HBN). Portico tworzy kanał komunikacyjny pomiędzy zespołami projektowymi i producentami produktów oraz ich łańcuchami dostaw. Celem aplikacji jest ułatwienie uzyskiwania informacji o materiałach i zwiększanie wykorzystania nietoksycznych produktów budowlanych, które promują zdrowie ludzkie i ochronę środowiska. Do tej pory Google użyło Portico w ponad 195 projektach biurowych w 20 krajach.
Project Sunroof – Dość popularny projekt, bazujący na mapach Google. Aplikacja pomaga właścicielom domów sprawdzić możliwości wykorzystania energii słonecznej na swojej posesji. Aplikacja wykorzystuje modelowanie 3D dachów, pozycje słońca w danej lokalizacji, historyczne wzorce pogodowe, cienie rzucane przez pobliskie obiekty i typowe zużycie energii elektrycznej. Na razie Sunroof działa w USA i w Niemczech.
Termostaty Nest – termostaty zaprojektowane są w ten sposób, aby inteligentnie redukować zużycie energii elektrycznej w domu. Sterowany telefonem komórkowym termostat uczy się naszych ulubionych temperatur w ciągu tygodnia, aby później dopasowywać odpowiednią temperaturę w ciągu doby. Jak chwali się firma od czasu wprowadzenia na rynek, Nest Learning Thermostat pomógł konsumentom zaoszczędzić ponad 13 miliardów kWh energii, co mogłoby wystarczyć do zasilenia 20 milionów lodówek przez rok. Termostat jest nawet w stanie porozumieć się z systemami smart-home innych firm.
W ideę GOZ wpisują się też wszelkie aplikacje związane z mobilnością, pozwalające ograniczyć korki (zmniejszenie emisji i zużycia paliw) i zapewnić nam szybsze przemieszczanie się. Chyba nikomu nie trzeba przedstawiać Jak dojadę, czy też map Google 🙂 Widać więc, że wiele tych aplikacji wpisało się już w nasze codzienne życie. Miasta przyszłości zaczynają się już dziś 🙂
https://www.ellenmacarthurfoundation.org/our-work/activities/circular-cities – strona fundacji, gdzie dostępne wspominane w poście raporty
Energia i Recykling – Miasto Gospodarki w Obiegu Zamkniętym Łukasz Sosnowski
Eco Waste BLOG 
Świetny artykuł. Bardzo praktyczny 🙂
PolubieniePolubienie